Yaz Kazalarina karşi Ilk Yardim

İlk Yardım Çantasında Bulunması Gerekenler

• Yara yeri temizliği için Batticon, Betadin
• Düşme, çarpma sonucu oluşan yaraların bakımı için antibiyotikli krem
• Burkulmalarda, erken dönemde ağrı ve şişlikler için kullanılan jel
• Yara bandı
• Burkulmalarda eklemin şişmesini azaltmak için elastik sargı
• Ağrı kesici
• Hem sıcak hem soğuk kompres olabilen paket
• Steril kare gaz , gaz sargı
• Böcek sokmaları için antihistaminikli krem
• Pansumanı yapabilmek için küt uçlu makas
Yaz yalarında çocukları evde tutmak imkansızdır. Ya bahçededirler, ya sokakta ya da parkta... Tatilde ise değişmez mekanları deniz, kumsal ve havuz başıdır. Onlar gönüllerince eğlenip, oyunun, denizin, güneşin ve kumun tadını çıkartırlarken tek korkumuz başlarına gelebilecek kazalardır. Ya başlarına güneş geçerse, ya düşer yaralanırlarsa, ya boğulma tehlikesi geçirirlerse... Oysa, bu durumlara yönelik alacağımız ilkyardım önlemleriyle onları birçok tehlikeden koruyabiliriz. Şimdi gelin bu tür kazalar karşısında alınması gereken önlemler ve ilkyardım kurallarına birlikte göz atalım.

GÜNEŞ ÇARPMASI

Güneş çarpması uzun süre yüksek ısıya maruz kalma sonucu terleme mekanizmasının yetersizliği nedeniyle meydana gelir.
Belirtileri
• Baş ağrısı,
• Mide bulantısı, kusma,
• Baş dönmesi, görme bozukluğu,
• Sıcak, kızarmış ve kuru deri,
• Ani gelişen şuur bulanıklığı,
• Aşırı ateş, havale,
• Aşırı yorgunluk ve halsizlik.
Ne yapmalı ?
• Üzerindeki bütün giysileri çıkarın,
• Hemen serin bir yerde dinlenmeye geçin,
• Soğuk bir çarşafa ya da buzlu suyla dolu banyoya sokarak ateşini düşürmeye çalışın,
• Bol sıvı vermeye başlayın ( öncelikle su ),
• Gerekirse ağrı kesici verin,
• Bu uygulamalarla iyileşme sağlanamıyorsa hemen hastaneye götürün.
Koruyucu önlemler
• Çocuğunuzu çok sıcak havalarda ve günün belli saatlerinde (10:00-15:00) güneş altında uzun süreli dışarı çıkarmayın,
• Mutlaka geniş kenarlı şapka ve pamuklu tişört giydirin,
• Şemsiye altında da çocuğunuza güneş çarpacağını unutmayın,
• Rahatsızlık hissi doğduğunda oyunu bıraktırıp, çocuğunuzun dinlenmesini sağlayın.
GÜNEŞ YANIKLARI
Güneşin etkisi, deniz kenarında iki kat artar. Bu nedenle de deniz kenarındaki çocukların ciltlerinin çok iyi korunması gerekir. Aksi halde oluşabilecek güneş yanıkları tatili ıstıraba dönüştürdüğü gibi, çocuğunuzun cildinde kalıcı hasarlara da yol açabilir.
Belirtileri
Güneş yanığının ciltte oluşturduğu zararın derecesini bildiren sınıflandırmada derinliği, vücudun ne kadarının etkilendiği ve yanık bölgenin yeri göz önünde bulundurulur.
• 1. derece yanıkta; cilt kuru, kızarık ve hafif şiş görülür. Ağrılıdır ve çok hassastır. Orta dereceli güneş yanıkları buna örnektir.
• 2. derece yanıkta; Cilt kızarık ve nemli görünür. Bül denen içi sıvı dolu kesecikler oluşmuştur. Çok ağrılıdır. Ciddi güneş yanıkları ikinci derece yanığa yol açabilir.
• 3. derece yanıkta; cildin tüm tabakalarını etkileyip cilt altı dokudan kas, kemik ve organlara dek inmiş yanıklardır. En çok patlama ile oluşmuş yangınlarda ve alevlerle sınırlanmış ortamda kalan kişilerde veya elektrik çarpmaları ile oluşurlar. Güneşin bu derecede bir yanığa neden olması söz konusu değildir.
Ne yapmalı?
• Çocuğunuzu kumsaldan hemen uzaklaştırın ve cildi tamamen iyileşene kadar onu güneşe çıkarmayın,
• Birinci derece yanıklarda cildine kaybettiği nemi geri kazandırmak için nemlendirici kremler sürün,
• Bu tip yüzeysel yanıklar 48 saat içinde kendiliğinden iyileşir. Bu sürenin sonunda kırmızılık ve ağrı devam ediyorsa bir sağlık kuruluşuna başvurmanız doğru olacaktır,
• Yanık ikinci dereceyse, hemen bölgeye soğuk su kompresi uygulayın. Bunun için yanık bölgeyi soğuk suyla ıslatmak veya soğuk suyla dolu leğende bekletmek uygundur,
• Sudan çıkardıktan sonra yanık alanı temiz bir örtüyle kapatın,
• Ardından da doktora danışarak rahatlatıcı ve cildi onarıcı merhemler sürün,
• Bu süre içinde çocuğunuza bol bol sıvı özellikle de su içirin,
• Yoğurt, diş macunu, salça sürme gibi ‘kocakarı reçetelerini’ sakın uygulamaya kalkmayın!
• Yaraları soğutmak için buz kullanılmayın! Bu duyu azalmasına yol açıp donuk oluşturabilir.
• Doktora sormadan süreceğiniz merhemlerin çocuğunuzun cildinde kalıcı lekeler bırakabileceğini ya da enfeksiyona yol açabileceğini aklınızdan çıkarmayın!!!
• Ağızdan ağrı kesici ilaçlar alınabilir. Fakat, ağrı kesici kremler kimi kişilerde alerjik reaksiyona yol açabileceğinden dikkatli kullanın.
Koruyucu önlemler
• Çocuğunuzu saat 11.00-15.00 arasında güneşe çıkarmayın.
• Bu saatler dışında ve gölgede olsanız da güneş ışınlarının ona zarar verebileceğini aklınızdan çıkarmayın. Çünkü güneş ışınları gölgede de kumlardan yansıyarak çocuğunuzun cildine zarar verebilir. Adeta direkt güneş ışığına maruz kalmış gibi cildi yanabilir,
• Çocuğunuzu güneşe alıştırarak, yani her gün artan sürelerle dışarı çıkarın,
• Çocuğunuzu güneşin zararlı ışınlarından koruyacak yüksek koruma faktörlü bir güneş kremi kullanın,
• Özellikle yüzüne, omuzlarına ve sırtını günün hangi saatinde olursa olsun kremleyin.
BOĞULMA TEHLİKESİ

Suda oynamak çocukların en büyük zevklerinden biridir. Ancak yaz aylarında görülen kazaların başında suda boğulma gelir. Bu yüzden de, denizde, gölde ya da havuzda meydana gelebilecek boğulma olayları anne babaların en büyük kabuslarından biridir. Boğulma tehlikesi geçiren çocuğa doğru bir ilkyardım uygulamaksa yaşam kurtarıcıdır.
Ne yapmalı?
• Önce çocuğun ağızdan yuttuğu suyu çıkarmaya çalışın.
• Reaksiyon vermesi için hafifçe sallayın ve sarsın.
• Soluk alamıyorsa sırtüstü yatırın ve ağzını açarak hava almasını sağlayın.
• Ağızdan suni teneffüs yapın ve dakikada 20 soluk vermeye çalışın. Bu arada acilen bir doktor ya da ambulans çağırın.
• Nabzını sayın. Dakikada 60 civarında yada daha az ise hemen bir doktor çağırın. Nabzı dakikada 100 olana kadar göğsüne masaj yapın.
• Göğüs masajı sırasında (her beş basınç uygulama sonrası) ağızdan oksijen vermeye çalışın.
• Asla, ters çevirerek ya da baş aşağı tutarak içindeki sıvıyı çıkarmaya çalışmayın,
• Boğulma tehlikesini daha da kötüleştirecek en önemli etken hipotermi yani vücut ısısının aniden düşmesidir. Bu nedenle normal soluk alıp vermeye başladıktan sonra vücudu örtün ve onu sıcak tutmaya çalışın,
• Kalp atışlarının normale dönmesiyle beraber onu sağ kolu üzerine yatırıp, sol bacağını öne uzatmış pozisyonda tutarak havadar bir yerde dinlenmesini sağlayın.
Koruyucu önlemler
• Çocuğunuza küçük yaşlarda yüzmeyi öğretmeye çalışın,
• Çocuğunuz çok küçükse havuz kenarında yada sahilde asla onu yalnız bırakmayın,
• Çocuğunuz yüzme bilmiyorsa ya da çok az yüzebiliyorsa kolluksuz suya sokmayın. Mümkünse sizinle beraber suya girsin,
• Yüzmeyi bilse dahi siz yine de denize ve havuza girdiği saatlerde onu gözetim altında tutun.

DÜŞME, ÇARPMA, BURKULMA

Düşme, çarpma ve burkulma olayları tüm yaş gurubu çocuklarda yaygın olmakla beraber özellikle 1-3 yaş arası çocuklarda daha sık yaşanır.
Ne yapmalı?
• Kaza olduğu anda çocuğunuzu hemen dinlenmeye alın. Yaralı el veya ayağını kullanması önleyin.
• Mümkünse şiş veya morarmış olan bölgeye soğuk tatbik edin.
• Yaralı bölgenin daha fazla şişmesini önlemek için yere doğru sarkıtın.
• Cildinde yaralanma varsa uygun şekilde önce temiz su sonra mikrop öldürücü sıvı ile temizleyin.
• Kanama duruyorsa ve yara derin değilse antibiyotikli krem uygulayıp, bantlayın.
• Kanama devam ediyorsa, durdurmak için steril gazlı bezle tampon yapın.
• Varsa ağrı kesici ilaç alınabilir.
• Eğer yara dikiş gerektirecek kadar derinse ya da kanama durmuyorsa tampon yapıp gazlı bezle sardıktan sonra hemen hastaneye götürün.
• Burkulan eklemin üzerine asla sıcak uygulamayın!!!
• Ağrılı, şiş, yaralı el veya ayak iyileşene kadar oyundan uzak tutun.
Koruyucu önlemler
• Ev içi merdivenlere kapı yapın.
• Balkon ve teraslara korkuluk yaptırın.
• Pencerelere ve arabalara çocuk kilidi takın.
• Bebek pusetinde mutlaka kemer olsun.
• Parkta çok yüksek ve yaşına göre büyük oyun elemanlarında oynamasına izin vermeyin.
• Yürüteç almayın.
• Çocuğunuza son beş yıl içerisinde tetanos aşısı yapılıp yapılmadığına dikkat edin.

BÖCEK ISIRMALARI ve SOKMALARI

Özellikle yaz aylarında sinek, arı, böcek, yılan sokmalarına sıkça rastlanır. Ancak en sık rastlanan ise arı sokmalarıdır. Soktukları yerde iğnelerini ve kese içinde zehirlerini bırakırlar. Burada kızarıklık, ağrı ve kaşıntı olur. Ağır durumlarda ise şişme, şok, sersemleme, kusma, karın krampları, yüksek tansiyon, kalp atımında hızlanma, ateş gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Ayrıca, yaban arısı, eşek arısı, sivrisinek ve keneler de sokan böcekler arasındadır.
Ne yapmalı?
• Bal arısı sokmalarında ilk olarak bir cımbız yarımıyla iğne ve zehir torbasını çıkarın.
• Isırılan bölgeyi sıkın ve kanatın.
• Isırılan bölgeye soğuk uygulayın.
• Isırılan bölgenin üst kısmına turnike uygulayın yani sıkıca sarın.
• Isırılan ya da sokulan bölgeyi dezenfektanla temizleyin ve antibiyotikli pomat sürün.
• Ağrı varsa ağrı kesici ilaç verin.
• Isırma sonucu çocuğunuz şoka girmişse alerjik bir durum söz konusu olabilir. Bu çok tehlikeli bir durumdur. Çocuğunuzu hemen hastaneye götürün.
• Isırılan bölgede şişlik, kızarıklık ve sıcaklık olursa yine bir sağlık merkezine başvurun.
Koruyucu önlemler
• Çocuğunuzda böcek sokmalarına karşı duyarlılık varsa her zaman ayakkabıyla dolaştırın.
• Açık alanlarda böcek kovucu kremler sürün.
• Ağaçlıklı bölgelerde dolaşırken uzun pantolon ve uzun kollu tişört giydirin,
• Akşamları ışıkları pencereleri kapattıktan sonra açın,
• Eğer pencereler açık oturuyorsanız pencerelere sineklik taktırın.
YILAN ve AKREP SOKMALARI
Ülkemizde bulunan akrep ve yılanların pek çoğu, yöresel ayrıcalıklar dışında, ölümcül zehir taşımamaktadır. Nadir olmakla beraber özellikle çalılık bölgelerde ve yaz sıcağında yılan sokmasıyla karşılaşılabilir.
Ne yapmalı?
• Yılan sokmasında hastayı olabildiğince az hareket ettirin ve ısırılan yeri yüksekte tutun. Bunları yapmadaki amaç kan dolaşımını yavaşlatarak kana geçen zehir miktarını azaltmaktır.
• Sokma yerinin 8-10 santim üzerine fazla sıkmadan turnike uygulayın.
• Sokulan yeri alkol ve tentürdiyotla temizleyin.
• Isırılan bölgeye buz uygulayın.
• Ağızdan aspirin dışında bir ağrı kesici verin.
• Asla, ısırılan yeri kesmeyin ve yarayı emerek zehri çıkarmaya çalışmayın. Bunlar ancak bir uzman tarafından yapılacak ilk yardımlardır.
• Derhal bir sağlık kuruluşuna başvurun.
Koruyucu önlemler
• Sıcak bir yerde tatilinizi geçiriyorsanız, çocuğunuzun çalılık bölgelerden uzak tutmaya çalışın.
• Bulunduğunuz yerde böyle bir risk mevcutsa, çocuğunuzu tehlikelere karşı uyarın.
DENİZ CANLILARINDAN GELEN TEHLİKE

Ülkemizde deniz canlılarının çok küçük bir bölümü tehlike yaratır. Bunlar içinde en çok bilinenler denizanası, denizkestanesi, votoz, folya ve midyedir. Denizanaları temas ettikleri cilde zehirlerini boşaltırlar. Bu bölgede yanma, kızartı, kaşıntı, şişlik ve ağrıya neden olurlar. Bunlara halsizlik, bulantı, baş ağrısı, şiddetli kasılmalar, terleme ve solunum yetersizliği eklenebilir.
Vatoz ve folya ya çok derin olmayan suların dibinde ya da kumlu, çamurlu alanlarda yaşayan sakin hayvanlardır. Fakat rahatsız edildiklerinde ya da bir tehlike sezdiklerinde yerlerinden fırlayıp güçlü kuyruklarını kamçı gibi savurup zehirli dikenlerini batırırlar. Bu bölgelerde ağrılı ve uzun süre geçmeyen yaralar oluşabilir.
Denizkestaneleri ve midyeler ise üzerine basıldıklarında batarak ya da keserek acılı yaralara neden olurlar. Denizkestanesinin dikenin çıkarmak oldukça zordur ve midye kesiği derin olur. Bu nedenle bir uzman müdahalesine gerek duyulabilir.
Ne yapmalı?
• Yarada diken ya da başka doku parçaları varsa çıkarın ve bölgeyi tuzlu suyla yıkayın.
• Denizanası, votoz ve folya çarpmalarında, çarpma kol ve bacakta ise yara bölgesini alkolle ya da oksijenli suyla temizleyin. Yaranın üst kesimine zaman zaman gevşetilen bir turnike uygulayın.
• Eğer çocuğunuz nefes almakta zorluk çekiyorsa anaflaktik şok yaşıyor olabilir. Bu alerjik bir durum var demektir. Ciddiye alınması gereken bir durudur. Hemen hastaneye götürün veya doktor çağırın.
• Midye kesiklerinde yarayı temizleyip, kesik üzerine kanamayı durdurucu tampon uygulayın. Kesik iyileşene kadar denize girmesine izin vermeyin ve bölgeyi temiz tutarak mikrop kapmasını engelleyin.
• Deniz kestanesine basılması durumunda çıkarabiliyorsanız dikeni kendiniz çıkarın. Eğer çıkaramıyorsanız hemen bir sağlık kurumuna giderek dikenin bir an önce çıkarılmasını sağlayın. Aksi taktirde içeride kalan diken sürekli acı verecek ve hatta enfeksiyona yol açabilecektir.
Koruyucu önlemler
• Böyle bir riskin bulunduğu denizlerde çocuğunuzun yüzmesine izin vermeyin.
• Çocuğunuzu deniz canlıları ve onlardan gelebilecek tehlikeler hakkında bilgilendirin,
• Çocuğunuza mutlaka tetanos aşısı yaptırın.
__________________